صفحات ۱۸۲ و ۱۸۳

 

 

305      همانگونه که این عبارات شعر نشان می دهد، در نظر اپیمتئوس، پاندورا دارای ارزش یک روح-تصویر است- از روحش حمایت می کند؛ از اینروست که دارای قدرت الوهی، یعنی تفوق با صلابت می باشد. هر وقت نشانی اینچنینی به شخصیتی اعطا شود، می شود با اطمینان نتیجه گرفت که چنین شخصیتی، حامل نماد و یا تصویری از محتویات ناخودآگاه پروژکت شده است. به دلیل آنکه محتویات ناخودآگاه هستند که دارای قدرت برتر که گوته شرح کرده می باشند، که این امر به شکل منحصر به فردی در این عبارت مشخص گردیده است: "قیمتی به او پیشنهاد کن و او پیشنهادت را خواهد افزود" در این قسمت شعر استحکام عاطفی عجیب محتویات ناخودآگاه به کمال دچاره شده است. این استحکام در درون خود امری دمونیک و قانع کننده دارد و از اینرو دارای اثری "الهی" یا "ناخوشایند"(1) دارد.

1.devilish 

306        پیشتر شرح کردیم که پرومتئوس گوته برونگراست. در مورد "پاندورا" هم هنوز همین طور است با اینکه در اینجا رابطه پرومتئوس با روح، یعنی سرچشمه مونث ناخودآگاه، مفقود است. برای جبران این امر، اپیمتئوس در قالب درونگرایی که به دنیای درون روی کرده است ظاهر می گردد، او خودخواری می کند، خاطراتی از گور گذشته را فراخوانی می کند، "تأمل می کند". او با اپیمتئوس در  روایت اسپیتلر کاملا متفاوت است؛ در نتیجه می شود بگوییم که در "پاندورای" گوته، وضعیتی که در قسمت قبلی از آن خبر داده شده بود به وقوع پیوسته است. پرومتئوس نماینده انسان برونگرای فعال می باشد و اپیمتئوس نماینده درونگرایی خودخوار است. این پرومتئوس در قالب برونگرایش عبارت است از همان پرومتئوس اسپیتلر در قالب درونگرایش. در "پاندورا"ی گوته، او به دلایل جمعی کاملا خلاق است – او کارخانه ای عادی در کوهستان خود بنا می کند، که در آن لوازم کاربردی برای همه جهان تولید می شود. او از دنیای درونی خویش جدا گردیده است که رابطه در این زمان بر اپیمتئوس گسترش می یابد یعنی بر تفکر و احساس بازتابی ثانویه و خالص برونگرا که دارای همه مشخصات عملکرد تفکیک نایافته می باشد. بدین ترتیب چنین می شود که اپیمتئوس کاملا در چنگال پاندورا اسیر می شود زیرا پاندورا در همه جهات بر او تفوق دارد. معنای روانشناختی این امر عبارتست از آنکه عملکرد ناخودآگاه اپیمتئی برونگرا، یعنی خیال پردازی موهوم، خودخوارنده و فکورانه توسط درونگرایی روح شدت می یابد. اگر روح با عملکردی که تمایز کمتری یافته است همراه گردد، لاجرم عملکردی والاتر و دارای تمایز کمتر(1) است، بیش از حد حالت جمعی دارد، خدمتکار آگاهی جمعی است(رفتارهای اسپتلر(2)) و نه خدمتکار آزادی. هر وقت که چنین باشد – که اغلب هم همینطور است – عملکردی که تمایز کمتری یافته و یا "طرف دیگر" توسط خود اختلال آلود مستحکم تقویت می گردد. در ادامه، برونگرا در اوقات فراغت، خود را با اندیشه های مالیخولیایی و یا هراسی(3) مشغول می دارد و ممکن است که حتی تخیلات هیستریایی و دیگر علائم را نیز داشته باشد(پاورقی 27 کتاب) در حالی که درونگرا با احساس ناخواسته حقارت، کلنجار می رود(پاورقی 28 کتاب) که او را غافلگیر ساخته و او را در مخمصه ای که غمش کمتر از آن نیست، قرار می دهد. 

1.less differentiated function

2.Spittler's p's and q's

3.hypochondriacal 

پاورقی 27: این امر می تواند با فوران معاشرت پذیری و یا گردش شدید اجتماعی در تعقیب مشتاقانه ای جبران گردد که در صدد فراموشکاری از آن هستند. 

پاورقی 28: گاهی با فعالیت ناسالم و هیجانی ای جبران می شود که همانگونه در راستای هدف سرکوب قرارمی گیرد.

307      مشابهت میان پرومتئوس در "پاندورا" و پرومتئوس اسپیتلر در اینجا تمام می شود. او صرفا تمایلی جمعی(1) برای فعالیت می باشد، آنچنان یکجانبه است که منجر به سرکوبی شهوت می گردد. پسر او فیلروس(2) (عاشق اروس)، هیجان شهوانی واقعی است زیرا به حکم آنکه فرزند پدر است، باید – طبق روابط معمول فرزند و پدر – تحت اجبار ناخودآگاهی که وجود مرده والدینش اعمال می کند، از نو کار کند.

1.collective itch

2.Phileros

308        دختر پاندورا و اپیمتئوس، که مردی است که همواره در فعالیتهای غیرتفکریش به خودخواری می پردازد، دارای اسم با مسمای اپیملیا، به معنای مراقبت است. فیلروس عاشق اپیملیاست و از اینرو جرم پرومتئوس در رد کردن پاندورا جبران گردیده است. در همان زمان، پرومتئوس و اپیمتئوس با هم آشتی داده می شوند زمانی که آشکار می شود که سخت کوشی پرومتئوس چیزی بجز عدم رضایت جنسی نیست و خودخواریهای دائمی اپیمتئوس درباره گذشته، ترسهایی منطقی است که ممکن است از سوددهی مدوام پرومتئوس جلوگیری کرده باشد و آن را در محدوده حیطه های معقول نگاه داشته باشد.

309        جستجوی گوته برای یافتن راه حل، که به نظر می آید از روانشناسی برونگرا نشأت گرفته باشد، ما را به تلاش قبلی  اسپتلر باز می گرداند که برای مدتی کوتاه آن را رها می کنیم تا به بحث درباره پرومتئوس گوته بنشینیم.